India-US Trade: નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં અમેરિકા ભારતના સૌથી મોટા વેપાર ભાગીદાર (ભારત-યુએસ વેપાર) તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેનો દ્વિપક્ષીય વેપાર 2022-23માં 7.65 ટકા વધીને $128.55 બિલિયન થવાની તૈયારીમાં છે. નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં તે $119.5 બિલિયન હતું, જ્યારે 2020-21માં તે $80.51 બિલિયન હતું. ડેટા અનુસાર, 2021-22માં $76.18 બિલિયનની સરખામણીએ 2022-23માં ભારતથી USમાં એક્સપોર્ટ 2.81 ટકા વધીને $78.31 બિલિયન થવાની તૈયારીમાં છે. તે જ સમયે, આયાત લગભગ 16 ટકા વધીને $ 50.24 બિલિયન થઈ છે.
ભારત અને ચીન વચ્ચેનો વેપાર ઘટ્યો
નાણાકીય વર્ષ 2022-23 દરમિયાન ચીન સાથે ભારતનો દ્વિપક્ષીય વેપાર 2021-22માં $115.42 બિલિયનની સરખામણીએ લગભગ 1.5 ટકા ઘટીને $113.83 બિલિયન થઈ ગયો છે. 2022-23માં ભારતથી ચીનમાં એક્સપોર્ટ લગભગ 28 ટકા ઘટીને $15.32 અબજ થવાની ધારણા છે, જ્યારે છેલ્લા નાણાકીય વર્ષમાં આયાત 4.16 ટકા વધીને $98.51 અબજ થવાની ધારણા છે. વેપાર ખાધ 2021-22માં $72.91 બિલિયનની સામે પાછલા નાણાકીય વર્ષમાં $83.2 બિલિયન થઈ ગઈ.
ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર ચાલુ રહેશે
નિષ્ણાતોના મતે અમેરિકા સાથે ભારતનો દ્વિપક્ષીય વેપાર વધારવાની પ્રોસેસ આગામી વર્ષોમાં પણ ચાલુ રહેશે. કારણ કે બંને દેશોની સરકારો આર્થિક સંબંધોને મજબૂત કરવામાં વ્યસ્ત છે. ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (FIEO)ના પ્રમુખ એ શક્તિવેલે જણાવ્યું હતું કે ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, એન્જિનિયરિંગ, જેમ્સ અને જ્વેલરી જેવી ચીજવસ્તુઓની વધતી જતી એક્સપોર્ટ ભારતને તેના શિપમેન્ટને યુએસ તરફ ધકેલવામાં મદદ કરી રહી છે.
ભારત મોટું કસ્ટમર બેઝ માર્કેટ
ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ પ્લાન્ટેશન મેનેજમેન્ટ (IIPM), બેંગ્લોરના ડિરેક્ટર રાકેશ મોહન જોશીએ જણાવ્યું હતું કે ભારત યુએસ માટે વિશાળ બિઝનેસ તકો પ્રદાન કરે છે. કારણ કે ભારત વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું ગ્રાહક બજાર છે અને સૌથી ઝડપથી વિકસતું બજાર અર્થતંત્ર છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે અમેરિકા એવા કેટલાક દેશોમાંથી એક છે જેની સાથે ભારતનો વેપાર સરપ્લસ છે. 2022-23માં ભારતનો યુએસ સાથે 28 અબજ ડોલરનો સરપ્લસ વેપાર હતો.
અગાઉ ચીન સૌથી મોટો ભાગીદાર હતો
ડેટા દર્શાવે છે કે 2013-14 થી 2017-18 અને 2020-21માં પણ ચીન ભારતનું ટોપનું વેપારી ભાગીદાર હતું. ચીન પહેલા UAE દેશનો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર હતો. UAE 2022-23માં 76.16 બિલિયન ડોલર સાથે ભારતનું ત્રીજું સૌથી મોટું વેપારી ભાગીદાર બનશે. આ પછી સાઉદી અરેબિયા ($52.72 બિલિયન) અને સિંગાપોર ($35.55 બિલિયન)નો નંબર આવે છે.