મધ્યમ વર્ગ હંમેશા બજેટમાં આવકવેરા મુક્તિમાં વધારાની અપેક્ષા રાખે છે, તેથી આ વખતે પણ આશા હતી. પરંતુ આ વખતે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી છે કે આવકવેરામાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં.
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ડાયરેક્ટ ટેક્સમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. જોકે, એવી અપેક્ષા હતી કે ૨૦૧૯ના વચગાળાના બજેટની જેમ આ વર્ષે પણ સરકાર ટેક્સ સ્લેબમાં થોડી છૂટ આપી શકે છે. પરંતુ આવું ન થયું. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણનું આ છઠ્ઠું બજેટ હતું. તેમણે પોતાના બજેટમાં જાહેરાત કરી હતી કે આ વખતે ડાયરેક્ટ ટેક્સમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. જોકે, નિર્મલા સીતારમણે પહેલા જ સ્પષ્ટ કરી દીધું હતું કે આ વખતે બજેટ માત્ર વોટ ઓન એકાઉન્ટ હશે અને તેમાં કોઈ મોટી જાહેરાત કરવામાં આવશે નહીં. આ સાથે, નાણામંત્રીએ કહ્યું છે કે કેટલાક જૂના કર વિવાદોને ઉકેલીને, તે ૧૦ વર્ષ માટે ૧૦,૦૦૦ રૂપિયાથી ૨૫,૦૦૦ રૂપિયા સુધીની કરવેરા માફ કરશે. બજેટ ભાષણ મુજબ, સરકાર નાણાકીય વર્ષ ૨૦૦૯-૧૦ માટે રૂ. ૨૫,૦૦૦ સુધીની ટેક્સ ડિમાન્ડને માફ કરશે.
લોકોને આશા હતી કે પાછલા વચગાળાના બજેટની જેમ ૨૦૧૯માં પણ લોકોને આવકવેરામાં થોડી રાહત મળશે, પરંતુ તેઓ નિરાશ થયા. ૨૦૧૯ ના વચગાળાના બજેટમાં, નોકરીયાત લોકો માટે આવકવેરા પર પ્રમાણભૂત કપાતને ૪૦,૦૦૦ રૂપિયાથી વધારીને ૫૦,૦૦૦ રૂપિયા કરવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. પરંતુ આ વખતે સરકારે એવું કંઈ કર્યું નથી.
બજેટમાં બાકી વેરા પર મુક્તિની જાહેરાત
જો કે, આ બજેટમાં સરકારે બાકી પ્રત્યક્ષ કરની માંગમાં છૂટછાટની જાહેરાત કરી છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૧૦ સુધીના બાકી લેણાંમાં રૂ. ૨૫,૦૦૦ની છૂટ આપવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. જ્યારે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૧૧ થી નાણાકીય વર્ષ ૨૦૧૫ માટે ૧૦,૦૦૦ રૂપિયા સુધીનું ડિસ્કાઉન્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. સરકારના મતે એક કરોડ કરદાતાઓને આનો ફાયદો થશે.
અગાઉ, ગયા વર્ષે બજેટ દરમિયાન નિર્મલા સીતારમણે સંશોધિત નવો ટેક્સ સ્લેબ રજૂ કર્યો હતો. આ સિવાય આવકવેરાદાતાઓ માટે વિકલ્પ તરીકે જૂનો ટેક્સ સ્લેબ પણ હશે. ચાલો જાણીએ કે વર્તમાન ટેક્સ સ્લેબ શું છે.
૨૦૨૩-૨૪ના બજેટમાં રજૂ કરવામાં આવેલ આ નવો ટેક્સ સ્લેબ (નવો ટેક્સ રિજીમ) છે-
રૂ. ૦ થી રૂ. ૩ લાખ પર ૦%
૩ થી ૬ લાખ રૂપિયા પર ૫%
૬ થી ૯ લાખ પર ૧૦ ટકા
૯ થી ૧૨ લાખ પર ૧૫ ટકા
૧૨ થી ૧૫ લાખ પર ૨૦ ટકા
૧૫ લાખથી વધુ પર ૩૦ ટકા
જૂનો ઇન્કમ ટેક્સ સ્લેબ (જૂનો ટેક્સ શાસન)
રૂ. ૨.૫ લાખ સુધી – ૦%
૨.૫ લાખથી ૫ લાખ – ૫%
૫ લાખથી ૧૦ લાખ – ૨૦%
૧૦ લાખથી વધુ – ૩૦%
જૂના ટેક્સ સ્લેબમાં ૫ લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી, જેમાં ઈન્કમ ટેક્સ એક્ટની કલમ ૮૦C હેઠળ ૧.૫ લાખ રૂપિયાના રોકાણ પર ટેક્સ છૂટ પણ ઉપલબ્ધ છે. એટલે કે, આ ટેક્સ સ્લેબમાં, કરદાતાએ ૬.૫૦ લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં. જૂના ટેક્સ સ્લેબ મુજબ ૨.૫ લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. ૨.૫ લાખથી ૫ લાખ રૂપિયાની આવક પર ૫ ટકા ટેક્સ છે, પરંતુ સરકાર તેના પર ૧૨,૫૦૦ રૂપિયાની છૂટ આપે છે. સરળ ગણિત એ છે કે જૂના ટેક્સ સ્લેબમાં તમારે ૫ લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી.
જો આવકવેરાના નિયમોની વાત કરીએ તો તે મુજબ જો તમારી વાર્ષિક આવક રૂ. ૫ લાખ સુધી હોય તો તમારો ટેક્સ રૂ. ૧૨,૫૦૦ થઇ જાય છે, પરંતુ કલમ ૮૭A હેઠળ રિબેટ મળવાને કારણે રૂ.૫માં આવકવેરો ભરવાનો દાવો લાખ સ્લેબ શૂન્ય બને છે. આ ઉપરાંત, નવા અને જૂના બંને પ્રકારના ટેક્સ સિસ્ટમમાં ૫૦ હજાર રૂપિયા સુધીના સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનનો લાભ આપવામાં આવ્યો છે.
